Waarschijnlijk heeft iedereen ondertussen wel mee gekregen dat het dit jaar een uitzonderlijk wespenjaar is. De indruk is dat er op dit moment twee keer zoveel wespen zijn als normaal. Daarom hier een stukje over de kringloop van wespen en wat weetjes.
WESPEN
- Foto 1, 2 en 3 is een wespennest. In dit nest zullen ongeveer 1500 tot 2000 wespen hebben gezeten.
Halverwege augustus/september zijn hier de nieuwe koninginnen en de mannetjes (darren) uitgevlogen. De koninginnen worden op dat moment bevrucht en gaan ergens overwinteren, spouwmuur, holle boomstammen etc.. Het oude nest sterft uit in het najaar en wordt nooit meer gebruikt.
- In het voorjaar, halverwege april, gaat de koningin op zoek naar een mooie locatie om een nest te bouwen, denk hierbij vooral in spouwmuren, dakranden en oude muizenholletjes in de grond.
- Op het begin moet de koningin alles zelf doen, nest bouwen en de larven te eten geven. In dit stadium is een koningin en daardoor ook het nest zeer kwetsbaar, omdat zij zelf op zoek moet naar eten en bouwmaterialen. Vooral een koud en nat voorjaar is slecht voor overlevingskansen voor een koningin en daardoor ook het nest.
- Na een paar weken worden de eerste werksters geboren en blijft de koningin voortaan in het nest om eitjes te leggen. De werksters, de naam zegt het al, nemen de taken van de koningin over en gaan dus op zoek naar voedsel en bouwmaterialen voor het nest.
- Het voedsel van wespen bestaat tot eind juli uit voornamelijk insecten, meestal vliegen, muggen of larven. Hiervan vangen ze er wel een paar duizend per dag in de maand juli. Deze worden gegeven aan de larven. De larven groeien daarvan, maar geven ook zoetstof terug aan de volwassen wespen.
- Een nest is eigenlijk een soort papieren omhulsel. Papier is van houtvezels gemaakt. Daarom schrapen de wespen houtsplinters van schuttingen, palen en kauwen dit tot een papje. Hiervan wordt het nest gebouwd. Zodra dit papje opdroogt, is het een soort bruingeel papierachtig materiaal.
- Vanaf eind juli-begin augustus zijn de nesten op z’n grootst, een nest kan dan wel uit 3000 tot 5000 wespen bestaan. Dat is ook de tijd dat al die wespen te weinig zoet krijgen van de larven en beginnen ze zelf zoet te zoeken.
Op dat moment kun je last krijgen van wespen b.v. als je iets zoets drinkt. Als je rustig blijft, gaat de wesp meestal vanzelf weg. Het gevaar is als je de wespen boos maakt dat er nog meerdere wespen komen.
- Mocht je wel gestoken worden, dan kan je eventueel het gif met een uitzuigpompje verwijderen. Word je benauwd, neem dan meteen contact op met een huisarts.
- Half augustus/september worden weer de nieuwe koninginnen geboren en is de cirkel rond.
Weetjes over wespen
Wespen zijn heel nuttig, doordat ze veel vliegen en muggen eten. Maar wespen kunnen ook een plaag zijn. Ze kunnen ons steken, maar ook hun vasthoudendheid kan irritant zijn en een bedreiging vormen voor diegenen die allergisch zijn voor een wespensteek.
Zoek onmiddellijk medische hulp als je in de mond of nek bent gestoken, als je na een steek duizelig of misselijk wordt, of zodra je een ongewone zwelling of extreme pijn na een steek ervaart.
We weten allemaal dat wespen herhaaldelijk kunnen steken, maar hieronder enkele feiten over wespen die je misschien nog niet wist.
Het gif in wespen bevat een feromoon dat ervoor zorgt dat andere wespen agressiever worden. Probeer geen wesp te doden in de buurt van zijn nest of in de buurt van andere wespen.
Een wespensteek wordt bij de meeste mensen binnen 24 uur minder pijnlijk. Voor een aantal mensen veroorzaakt het gif van wespen een anafylactische shock die fataal kan zijn.
Wespen leven in kolonies. Een kolonie onderhoudt zichzelf en bestaat uit een koningin, werksters en mannetjes.
Wespen voeden hun jongen vlees, zoals insectenlarven.
Een mannelijke wesp heet een dar. De taak van de dar is om te paren met de koningin. De mannelijke wesp sterft snel na het paren.
Wespen zwermen niet.
Een wespennest wordt één jaar gebruikt. Nieuwe koninginnen maken op een andere plaats een nieuw nest.
Hoornaars bouwen hun nest vaak in een boomholte.
De hoornaar is een vrij agressief vliegend insect en valt al snel mensen aan, althans dat denken veel mensen. Het is echter zo dat slechts een twintigste van alle meldingen in Nederland na een insectenbeet komt van de hoornaar, dat is behoorlijk laag. Wel is de steek van een hoornaar enorm pijnlijk. Met name in het oosten en zuiden komen wij meer dan eens hoornaarnesten tegen.
Hoornaars zijn enorm, gemiddeld zijn ze 25 mm groot. De hoornaarkoningin kan wel 40 mm groot worden. Het borststuk en de kop zijn roodbruin gekleurd en het achterlijf heeft net als de gewone wesp een geel met zwarte tekening. De hoornaar is een goede insectenbestrijder. Ze zijn erg nuttig omdat ze dode bijen, wespen en andere insecten opruimen. Daarnaast jagen ze ook op andere insecten. Hun prooi wordt dan meegenomen naar het nest om aan de hoornaarlarven te worden gevoed. Enkel de larven eten dierlijk voedsel, de volwassen hoornaar eet geen dierlijk voedsel meer. De larven produceren voor de werksters en de koningin een zoetige vloeistof, dit wordt door de werksters en de hoornaarkoningin opgezogen. Hun bijnaam moordenaarswesp hebben ze waarschijnlijk te danken aan de manier hoe ze op hun prooi jagen en hoe zij deze klaarmaken voor transport naar het nest. Vaak bijten ze de kop en poten van het insect af, en kauwen ze de borststukken fijn om dit mee te nemen naar het nest. De hoornaar is de enige wespensoort die ook in de nacht jaagt, we komen ze dan ook nog weleens tegen in de buurt van de straatlampen. Daar komen ze namelijk op hun prooi af. Voor bijenhouders is de aanwezigheid van hoornaars in hun directe omgeving alles behalve grappig. De hoornaars zullen met regelmaat jagen op de bijen in hun kolonie, en met een ernstige schadepost tot gevolg.
WESPENBESTRIJDING
De eerste vraag moet luiden: is bestrijding echt nodig? Wespen zijn namelijk nuttige dieren, ze helpen schadelijk ongedierte te verdelgen, namelijk vliegen en muggen. Toch worden ze over het algemeen beschouwd als hinderlijke insecten die een bedreiging vormen voor onze gezondheid.
Een wespennest zelf bestrijden kan erg lastig zijn, als u niet goed weet wat u doet en onvoldoende beschermd bent. Een enkel wespennest kan duizenden wespen bevatten, die als ze verstoord worden in zwermen kunnen aanvallen. Als de plaats van een wespennest gevaar voor de mens kan opleveren, moet het nest bestreden worden. Het is belangrijk dat u een goede ongediertebestrijding inschakelt, die de wespenplaag voor u vakkundig verhelpt.
Dit verhaal is mede tot stand gekomen door Carla van de Wouw en
A3 Pijnenborg Plaagdierbestrijding www.HaarenEEN.nl
